Wielkie zderzenie w Fomalhaut. Do takich kolizji dochodziło, gdy powstawał Układ Słoneczny

22 grudnia 2025, 10:52

Fomalhaut to jedna z najjaśniejszych gwiazd na nocnym niebie. Znajduje się w odległości 25 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Ryba Południowa i jest bardziej masywna, jaśniejsza oraz znacznie młodsza od Słońca. Ma zaledwie 440 milionów lat. Otaczają ją liczne pierścienie szczątków, z których formuje się układ planetarny. Grupa naukowców z USA, Chin, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Chile wykorzystała Teleskop Hubble'a do zobrazowania gwałtownych kolizji, do jakich dochodzi w tworzącym się systemie. Kolizji podobnych do tych, jakie miały miejsce, gdy tworzył się Układ Słoneczny.



Człowiek między bobrem a gibonem. Na ile jesteśmy gatunkiem monogamicznym?

11 grudnia 2025, 09:27

Gdybyśmy ułożyli zwierzęcą „tabelę monogamii” ludzie uplasowaliby się pomiędzy bobrem a gibonem białorękim, uważa naukowiec z University of Cambridge. Jest on autorem badania, w którym porównał liczbę rodzeństwa i rodzeństwa przyrodniego by opisać, jak bardzo monogamiczne są różne gatunki ssaków w tym ludzie. Na tej podstawie stwierdził, że Homo sapiens jest w znacznie większym stopniu monogamiczny niż jego najbliżsi kuzyni.


Co się stało z nosem Sfinksa?

25 czerwca 2025, 13:19

Szeroko rozpowszechniona teoria mówi, że nos Wielkiego Sfinksa z Gizy został odstrzelony z dział przez armię Napoleona, która przybyła tam w połowie 1798 roku. Jednak – i jest to jedna z niewielu pewnych rzeczy w tej kwestii – wojska Bonapartego nie mogły pozbawić Sfinksa nosa, gdyż kiedy tam przybyły, nosa już nie było.


Programowanie przez człowieka powoli odchodzi do lamusa?

21 stycznia 2025, 11:11

W niedawno opublikowanym wywiadzie Mark Zuckerberg stwierdził, że prawdopodobnie jeszcze w bieżącym roku firma Meta (właściciel Facebooka), podobnie jak inne wielkie firmy, będzie dysponowała systemem sztuczne inteligencji zdolnym do programowania na poziomie średnio doświadczonego inżyniera (mid-level engineer).


Bizantyjski klasztor, prasa do wina i osada z czasów rzymskich – nowe odkrycie w Izraelu

8 stycznia 2025, 11:31

Bizantyjski klasztor z podłogą ułożoną z kolorowej mozaiki, prasy do wina oraz inne budynki zostały odkryte podczas prac archeologicznych prowadzonych na północy od miasta Kiryat Gat w Izraelu. Prace podjęto w związku z planowaną tam budową nowego osiedla. To największe i najważniejsze miejsce z okresu rzymskiego i bizantyjskiego odkryte w tym regionie, poinformowali badacze z Izraelskiej Służby Starożytności.


Książki z XVI wieku znalezione na... chodniku w Chicago

3 grudnia 2024, 10:44

Na ulicach współczesnych miast można znaleźć wiele interesujących rzeczy, jednak pewien mieszkaniec Chicago trafił na coś wyjątkowego. Przed kilkoma miesiącami Robert Miller był na wieczornym spacerze z psem Sparkym, gdy zauważył leżące na chodniku stare książki. Nikogo w pobliżu nie było, a pan Miller obawiał się, że jeśli je zostawi, to w nocy zmokną i ulegną zniszczeniu. Nie chciał do tego dopuścić, bo jako absolwent historii, na pierwszy rzut oka poznał, że może mieć do czynienia ze starymi wydaniami.


Przywiązanie do zasad moralnych zmienia się wraz z porami roku

7 sierpnia 2024, 11:29

Przywiązanie do zasad moralnych zmienia się wraz z... porami roku, donoszą naukowcy z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej. Może mieć to szerokie konsekwencje, obejmujące życie polityczne, stosowanie prawa czy ludzkie zdrowie. Osądy moralne mają przecież wpływ zarówno na decyzje polityczne, jak i wyroki sądowe. Tak więc wyniki wyborów parlamentarnych czy wyrok, jaki zapadnie w sądzie, mogą być zależne od pory roku, a raczej od zmian w stopniu przywiązania do zasad moralnych.


Lód morski coraz słabiej odbija promienie słoneczne, a to przyspiesza globalne ocieplenie

18 lipca 2024, 11:22

Kurczenie się powierzchni lodu morskiego powoduje, że powierzchnia Ziemi odbija coraz mniej światła słonecznego. Coraz więcej jest więc pochłaniane i wypromieniowywane, co przyspiesza globalna ocieplenie. Naukowcy z University of Michigan stwierdzili właśnie, że tempo, w jakim obszary pokryte lodem morskim tracą zdolność do odbijania promieniowania jest większe niż tempo spadku zasięgu lodu.


Jak rozprzestrzeniała się malaria? Zrekonstruowano 5500 lat historii choroby

14 czerwca 2024, 09:47

Malaria to jedna z najbardziej zabójczych chorób w historii ludzkości. W 2022 roku zanotowano 249 milionów zakażeń i 608 000 zgonów w 85 krajach. Obecnie ograniczona jest głównie do obszarów tropikalnych, ale nieco ponad 100 lat temu występowała na połowie powierzchni Ziemi, w tym w USA, Kanadzie, w Skandynawii i na Syberii. Choroba jest przedmiotem intensywnych badań, również dotyczących jej historii i ewolucji


Mutacje genetyczne - powstawanie i diagnostyka

28 kwietnia 2024, 09:56

Diagnostyka genetyczna ma na celu poszukiwanie wariantów genetycznych będących przyczyną zaburzeń fenotypowych pacjenta. Każdy pojedynczy genom ludzki zawiera tysiące zmian genetycznych. Tylko nieliczne z nich prowadzą do zmian fenotypowych. Dlatego tak ważna jest ocena prognostyczna ich konsekwencji biologicznych oraz klinicznych.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy